عـلـوم قـرآن و قـرآن پـژوهـی; اهمیت، جایگاه و تنگناها
اشاره جناب حجة الاسلام و المسلمین محمود رجبی چهره ای آشنا، صمیمی و متواضع و از جمله استادان ممتاز و قرآن پژوهان حوزه علمیه و مدیر گروه «علوم قرآن و تفسیر» در «مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)» است که از سال 1344 تاکنون در حوزه علمیه قم مشغول به تحصیل، تحقیق و تدریس می باشد. ایشان پس از اتمام سطح حوزه در دروس خارج فقه و اصول، از محضر استادان بزرگواری همچون مرحوم حاج شیخ مرتضی حائری(ره)، مرحوم آیة الله حاج شیخ کاظم تبریزی و آیة الله وحید خراسانی و آیة الله مؤمن قمی بهره مند گردید. در کنار دروس حوزوی، به دلیل احساس نیاز و نبوغ سرشار و با برنامه ای منظم و هدایت شده، به سمت علوم روز کشیده شد و پس از آشنایی با حضرت آیة الله مصباح یزدی ـ دام عزه ـ به اشاره معظمٌ له، دوره هفت ساله «مؤسسه در راه حق» را با موفقیت سپری نمود. با تأسیس «دفتر همکاری حوزه و دانشگاه»، در گروه علوم اجتماعی آن دفتر و نیز در «بنیاد فرهنگی باقرالعلوم(ع)» و سپس در «مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)» مسؤولیت گروه «علوم قرآن و تفسیر» را عهده دار شد. به توصیه استاد مصباح ـ دام عزه ـ از سال 1348 به تدریس و از سال 1352 به پژوهش و تدریس در زمینه علوم قرآن و تفسیر روی آورد و از سال 1361 ارتباط نزدیک و مستمری با دانشگاه برقرار کرد و در دانشگاه های تهران، شهید بهشتی، علاّمه طباطبایی و علوم پزشکی به تدریس مشغول گردید. اینک ایشان از جمله اعضای شورای بررسی متون درسی و رئیس کمیته علوم اجتماعی می باشد که به بررسی و نقد علمی و ارزشی متون و منابع درسی دانشگاهی می پردازد. جناب استاد بیش ترِ عمر با برکت خود را در هدایت، راهنمایی و مشاوره طلاب و دانشجویان جوان سپری نموده و به تدریس اشتغال داشته، اما آثار ماندگار و ارزشمند متعددی نیز از ایشان به زیور طبع مزین گشته است که مواردی از آن عبارت است از: 1. چند درس درباره ایدئولوژی اسلامی با همکاری آقایان محمدی عراقی و اکبر میرسپاه; 2. چند درس پیرامون شناخت قرآن با همکاری محمدی عراقی و اکبر میرسپاه; 3. ترجمه کتاب ریشه های عقب ماندگی و ضعف مسلمین، نوشته سمیع عاطف الزین; 4. درآمدی بر جامعه شناسی اسلامی با همکاری چند تن از استادان حوزه و دانشگاه; 5. تاریخچه جامعه شناسی با همکاری محمدی عراقی و اکبر میرسپاه; 6. مبانی جامعه شناسی با همکاری محمدی عراقی و اکبر میرسپاه; 8. تهیه و تدوین معارف قرآن، قرآن شناسی، اثر استاد علاّمه مصباح یزدی; 9. انسان شناسی; 10. شناخت قرآن. علاوه بر این، ایشان بر اجرای ده ها طرح پژوهشی و راهنمایی و مشاوره بیش از پانزده رساله در حوزه های علوم اجتماعی و علوم قرآن و تفسیر نظارت داشته که همگی دفاع شده است. آنچه در پی می آید حاصل مصاحبه با ایشان در زمینه معرفی رشته «علوم قرآن و تفسیر» در «مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)» و پیشینه آن و نیز نقش قرآن و قرآن پژوهان در جامعه امروز و مباحثی حول این موضوعات است که آن را به قرآن پژوهان اهل معرفت تقدیم می داریم. معرفت